ABD’nin Indiana eyaleti Plainfield şehrinde merkezi bulunan Müslüman sivil toplum kuruluşu Kuzey Amerika İslam Toplumu (ISNA) adına, Ayasofya’nın tekrar cami olarak açılması hakkında yapılan açıklama, ABD’deki Müslüman toplum içinde hem şaşkınlığa hem de tepkilere neden oldu.
ISNA Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Sayyid M. Syeed imzalı, Amerika’nın Yunan Ortodoks Başpsikopozluğuna ait resmi internet sitesinde yayımlanan söz konusu açıklama, ABD’deki Türk ve Müslüman toplum üyelerini öfkelendirdi.
ISNA’nın resmi açıklaması şeklinde paylaşılan açıklamada, Syeed’in “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı İstanbul’daki Ayasofya’yı cami yapmaması konusunda ikna etmek için birlikte çalışmalıyız.” şeklindeki ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, ”Ayasofya’nın camiye çevrilmesinin Yunan ve Rus Ortodoksları başta olmak üzere dünyadaki Hristiyanlarda yaraların açılmasına neden olacağı.” öne sürüldü.
“Türkleri kendi kararlarında yalnız bırakalım”
ISNA’nın resmi sitesinde yer almayan bu açıklama, önce gerçek olup olmadığı konusunda kafa karışıklığına yol açarken, daha sonra Amerika’daki Müslüman toplum liderleri arasında, sosyal medyada ve özel telefon gruplarında sert eleştirilere neden oldu.
San Bernardino California Devlet Üniversitesinden İmad Bayoun, Facebook hesabından yaptığı açıklamada, Müslümanlar arasında Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesine karşı çıkanlara yönelik şaşkınlığını dile getirerek, “Bu tür tartışmalarda gerçekleri birbirine karıştırmakla birlikte, dayandığımız kaynakların uygunluğu konusunda da başarısız oluyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Fatih Sultan Mehmet’in Ayasofya’yı kendi parasıyla alarak vakfettiğinin altını çizen Bayoun, “Kısaca, Türkleri kendi kararlarıyla ilgili yalnız bırakalım, bunun yerine kendi içimizdeki mevcut sorunlara daha fazla bakalım.” ifadelerini paylaştı.
“ISNA, Türkiye ve Türk insanından da özür dilemelidir”
Özel kurumlara etik finansal danışmanlığı yapan Amerikalı Müslüman Joe Bradford da yine Facebook üzerinden katıldığı tartışmada, ISNA’ya yönelik sert eleştiriler getirdi.
“Eğer bu açıklama doğru ise ISNA, Dr. Sayyid M. Syeed’i ve bu açıklamaya yeşil ışık yakan diğer şura üyelerini görevden almalıdır.” yazan Bradford, buna ek olarak ISNA’nın ayrıca Amerikalı Müslüman toplumundan özür dilemesi gerektiğini vurguladı.
Bradford, “ISNA, iç işlerine karıştığı için Türkiye ve Türk halkından da özür dilemelidir. ABD’deki Müslümanlara ISNA yönetimine baskı yapmaları, bağışladıkları yardımları geri çekmeleri ve aktivitelerini boykot etmeleri konusunda çağrıda bulunuyorum.” ifadelerini paylaştı.
Syeed’in bu açıklamayı şahsı adına yapmışsa, ISNA’daki pozisyonunu kullandığı için görevine son verilmesi ve bunun kamuoyuna açık bir şekilde duyurulması gerektiğine de vurgu yapıldı.
“ABD’deki Türk ve Müslüman liderler ISNA Başkanının istifasını istiyor”
ABD’deki Müslüman sivil toplum çatı kuruluşlarının liderlerinin ve temsilcilerinin bulunduğu kapalı sosyal medya gruplarında da Syeed’in açıklamalarına yönelik öfkeli tepkilerin devam ettiği kaydedildi.
AA muhabirinin ulaştığı, ismini açıklamak istemeyen bir grup üyesi, “Pazartesi gününden beri telefonlar susmuyor. ABD’deki Türk ve Müslüman liderler ISNA Başkanı Syeed’in istifası için bastırıyor.” bilgisini paylaştı.
Grup üyesi, Syeed’in söz konusu açıklamayı ISNA yönetiminin izni olmadan yaptığı bilgisinin gruplarda paylaşıldığını aktararak, “Şahsi görüşlerini İslami çatı kuruluşu ISNA’nın adını kötüye kullanarak yaydığı için çok büyük öfke var ve muhtemelen bu unutulmayacak.” ifadelerini kullandı.
Dinler arası diyalog konusunda aşırı ilgisi olduğu kaydedilen Sayyid M. Syeed’in, ABD Müslüman Hristiyan Koalisyonu (MCC) adlı sivil toplum örgütünün kurucuları arasında bulunduğu ve “Kutsal Topraklar Hristiyan Ekümenik Vakfı” tarafından da 2015 yılı İnanç ve Hoşgörü Ödülü alan ilk Müslüman olduğu bilgisi de kamuya açık kaynaklarda yer alıyor.
Syeed’in söz konusu açıklaması hakkında ISNA’ya e-posta ve telefon ile gün boyu ulaşmaya çalıştıysa da bu haberin yayına verileceği saate kadar ISNA’dan her hangi bir dönüş yapılmadı.
