İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Myanmar’da yerlerinden edilmiş Arakanlı Müslümanların (Rohingya) zorla tutulduğu bakımsız kamplardaki yaşam koşullarına ve insan haklarını ihlal eden uygulamalara dikkati çeken bir rapor yayımladı.
HRW’nin 169 sayfalık raporunda, Arakan eyaletindeki 24 kamp ve kamp benzeri ortamlardaki insanlık dışı koşullar gözler önüne serildi.
Sıkı kısıtlamaların olduğu kamplardaki insanlık dışı koşulların, Arakanlı Müslümanların yaşam ve diğer temel haklarını tehdit ettiği vurgulanan raporda, Myanmar hükümetine, “Bu kamplardaki yaklaşık 130 bin Arakanlı Müslüman’ın keyfi ve süresiz alıkonulmasına derhal son vermesi” çağrısı yapıldı.
Raporda, kamplarda yaşayanların resmi politikalar, amaca özel uygulamalar, kontrol noktaları, dikenli teller ve seyahat kısıtlamaları nedeniyle özgürce hareket edemediklerine işaret edildi.
Geçim kaynakları, hareket, eğitim, sağlık hizmetleri ile yeterli yiyecek ve barınma imkanı üzerindeki ciddi sınırlamalara, insani yardım üzerindeki genişletilmiş kısıtlamaların da eklendiği kaydedilen raporda, “Kampta zorla tutulanlar, etnik Arakanlı komşularına göre daha yüksek oranda yetersiz beslenme, su kaynaklı hastalıkla çocuk ve anne ölümleriyle karşı karşıya.” ifadesine yer verildi.
Kamplardaki eğitim ve istihdam olanaklarının eksikliğinin de sistematik hasara yol açtığına değinilen raporda, “Bu, eğitimden mahrum bırakma, kamplarda yaşayan 65 bin çocuğun temel haklarının ihlalidir.” ifadesi kullanıldı. Bu durumun, Arakanlı Müslümanların uzun vadeli ötekileştirilmesi ve ayrıştırılması için bir araç görevi gördüğünün de altı çizildi.
Myanmar hükümetinden raporla ilgili açıklama yapılmadı
HRW’nin Asya araştırmacısı olan, raporun yazarı Shayna Bauchner, “(Myanmar) Hükümetin, en ağır uluslararası suçları işlemediğine’ dair iddiaları, dikenli telleri kesene ve Arakanlı Müslümanların tam yasal korumayla evlerine dönmesine izin verene kadar inandırıcı gelmeyecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Myanmar hükümetinden, rapora ilişkin henüz herhangi bir açıklama yapılmadı.
Budist isyancıların Sittwe civarındaki köylere saldırı düzenlediği ve Arakanlı Müslümanlara ait yüzlerce evi ateşe verdiği 2012’den bu yana aralarında Kaman Müslümanlarının da bulunduğu binlerce Arakanlı Müslüman, giriş çıkışların izne bağlı olduğu kamplara kapatıldı.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlik
Myanmar’da 1982’de kabul edilen yasayla vatandaşlık haklarını kaybeden Arakanlı Müslümanlar, “devletsiz” sayılıyor.
Halihazırda 135 ayrı etnik grubun resmi olarak tanındığı Myanmar’da, radikal milliyetçi Budistler, Arakanlı Müslümanların tanınmasına karşı çıkıyor.
Myanmar’ın Arakan eyaletinde 2012’de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.
Arakan’daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017’de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.
BM’ye göre, Ağustos 2017’den sonra Arakan’daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş’e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti “etnik temizlik” ya da “soykırım” olarak adlandırıyor.
