Katas Raj, kutsal mabedlere ev sahipliği yapıyor
Pakistan’ın Katas kentindeki Katas Raj Hindu tapınakları ve ören yeri, Alt Kıta’da doğmuş üç büyük din Hinduizm, Budizm ve Sihizm’in kutsal kabul ettiği Amrit Kund Göleti’ne de ev sahipliği yapıyor.
Tarihi kayıtlara göre, 3’üncü ya da 7’inci yüzyılda kurulduğu düşünülen tapınaklar, bugün Hinduların en önemli tanrıları Şiva’nın gözyaşıyla oluşmuş göletin çevresinde bulunuyor. Gölün ise 2 bin 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor.
Hindular, buradaki ilk tapınağın tanrı Krişna tarafından kurulduğuna, yine tanrı Rama’nın ise reenkarnasyondan sonra Katas Raj’da dünyaya geldiğine inanıyor.
Hindu inancına göre, karısının ölümü üzerine teselli bulmak için dünyayı gezen Şiva’nın gözyaşlarıyla oluşan göletin yanında Şiva’nın makamı da bulunuyor.
Dünyanın her yerinden gelen Hindular, burada Şiva’yı temsil eden silindir şeklindeki kayanın başında dua ettikten sonra tütsüler yakarak, taşı sütle yıkıyor.
Bölgenin ziyaretçilerini çoğunlukla Pakistanlı Hindular oluştururken, her yıl Hindistan ile çeşitli ülkelerden Hindular da tapınaklara özel günlerde ziyaretlerde bulunuyor.
Efsanelere konu oldu.
Tapınakların etrafına kurulu gölet, Hindular dışında Sih ve Budistler arasında da kutsal kabul ediliyor.
Sihizm’in kurucusu Guru Nanak’ın 1500’lü yıllarda ziyaretiyle gölet kutsal hale gelmiş, bundan dolayı göleti üç kere ziyaret eden Sih Krallığı’nın kurucusu Ranjit Singh’in ardından, ziyaretler Sih aleminde düzenli olmuş.
Bugün Sihler, her yıl nisanda Vaisakhi Bayramı’nı Katas Raj’da kutlarken, Budistler de gölün 3’üncü yüzyıldan kaldığı tahmin edilen Budist tapınağının altından çıkan 10 pınar tarafından oluştuğuna inanıyor.
Tapınağın kalıntılarına ilişkin araştırma yapan tarihçi ve arkeologlar, 60 metre yüksekliğinde olduğu belirtilen yapının, bölgenin ilk ibadethanesi olduğunu ve 7’inci yüzyılda Hindular gelene kadar kullanıldığını ifade ediyor.
Katas Raj ve Amrit Kund göleti, Hint efsanelerinde de işleniyor. Bölge özellikle meşhur Hint destanı Mahabharata’da adı geçen “Pandava kardeşlerin sürgün yeri” olarak biliniyor. Efsanelerde Pandava kardeşlerin burada suda, ormanda, hazinede ve vahşi doğada bulunan “Yakşa” adı verilen ruhlarla suyu içebilmek için bilmece yarışı yaptığı anlatılıyor.
Bakımını yıllarca Müslümanlar yaptı
Başkent İslamabad’a iki saat uzaklıktaki tapınaklar, 1947’de Hindistan ve Pakistan’ın ayrılmasından sonra tüm yerli Hinduların Hindistan’a göçmesiyle sahipsiz kaldı.
İki ülke ayrılmadan önce birlikte yaşayan Hindu ve Müslümanların iyi ilişkileri dolayısıyla tapınaklar yıllarca Müslümanlar tarafından korundu ve bakımı yapıldı.
Katas Raj’daki 7 Hindu tapınağı ile bir Budist tapınağı harabesi, 1960’ta Göç Edenlerin Mallarını Koruma Kuruluna (ETPB) devredilerek devlet korumasına alındı.
Pakistan, 2006’da Katas Raj’daki 7 tapınağın restore edileceğini duyururken, 2012’de Amrit Kund’daki suyun azalmasına sebep olan ülkenin en önemli sanayicilerinden birisine ait çimento fabrikasını ise kapattı.
Başka dinlere ait birçok önemli yapıyı ve bölgeyi restore eden Pakistan, buraların yollarını inşa ederek inanç turizmine kazandırmayı amaçlıyor.