Uluslararası Adalet Divanı: Myanmar Arakanlılara soykırımın önlenmesi için tedbir almalı
Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Gambiya’nın açtığı davada, Myanmar’ın Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırımın engellenmesi için gerekli tedbirleri almasına, bununla ilgili raporu da 4 ay içinde sunmasına hükmetti.
Merkezi Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan UAD, Gambiya’nın İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) adına, Arakanlı Müslümanlara yapılan soykırım nedeniyle Myanmar’a karşı açtığı ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep ettiği davada, Arakanlı Müslümanların “gerçek ve acil tehdit altında olduğuna” karar verdi.
Myanmar’daki Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırımın engellenmesi için gerekli tedbirlerin alınmasına hükmeden UAD, Myanmar hükümetine, söz konusu tedbirlere uyduğuna ilişkin mahkemeye ve Gambiya’ya 4 ay içinde rapor vermesini talep etti.
UAD, Myanmar’ın, Arakanlı Müslümanların haklarını tanımaya ilişkin somut adım atmadığını vurgulayarak, Arakanlıların zarar görmemesi ve öldürülmemesi için gerekli tedbirlerin alınması istendi.
Myanmar ordusu mensuplarının soykırım girişimde bulunmasının engellenmesi gerektiğine hükmeden UAD, Myanmar hükümetinin aynı zamanda soykırım delillerinin yok edilmesinin de önüne geçmesi gerektiği kararına vardı.
Gambiya soykırımın soruşturulması için UAD’ye başvurmuştu
Gambiya, İİT adına, geçen yıl 11 Kasım’da Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırımın soruşturulması için UAD’ye başvurmuştu.
Gambiya’nın mahkemeye sunduğu talepler arasında “Myanmar’ın soykırıma yönelik delilleri yok etmesinin önüne geçilmesi ve soykırımın önlenmesine yönelik aldığı tedbirlerin düzenli olarak raporlanması” yer alıyordu.
Davada, Gambiya’yı ülkenin Adalet Bakanı Abubacarr Tambadou temsil ediyor.
Myanmar Devlet Başkanı Aung San Suu Çi başkanlığındaki bir ekip, Gambiya’nın taleplerine itirazda bulunmuştu.
UAD’nin nihai kararını birkaç yıl içinde alabileceği öngörülüyor.
Diğer yandan, Lahey kentinde bulunan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcılık Ofisi, Myanmar’ın işlediği insanlığa karşı suçlarla ilgili 2018’de başlatılan ön incelemenin tamamlandığını ve 14 Kasım 2019’da ön inceleme dairesinin verdiği kararın akabinde soruşturmaya başlandığını duyurmuştu.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlik
Arakan’da 2012’de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.
Arakan’daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017’de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.
BM’ye göre, Ağustos 2017’den sonra Arakan’daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş’e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı.
Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtladı.
Birleşmiş Milletler ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti “etnik temizlik” ya da “soykırım” olarak adlandırıyor.
AB: Myanmar, Uluslararası Adalet Divanı’nın kararını tam olarak uygulamalı
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcülerinden Virginie Battu-Henriksson, yaptığı yazılı açıklamada, “Taraflar, özellikle Myanmar, UAD tarafından alınan tedbir kararlarını tam olarak uygulamalı.” ifadesini kullandı.
Mahkemenin tedbir kararlarının uygulanmasının uluslararası hukuk bağlamında zorunlu olduğunu belirten Battu-Henriksson, “Myanmar, bazı askeri ve güvenlik güçleri tarafından işlenen ağır insan hakları ihlallerinin cezalandırılmasını güvence altına almalıdır. Bunun yanı sıra, (Myanmar yönetimi) tüm sivillerin korunması ve insani yardımın ulaştırılmasını da sağlamalıdır.” çağrısında bulundu.
Battu-Henriksson, Myanmar’dan, Arakanlıların evlerine gönüllü ve güvenli dönüşlerinin kolaylaştırılması için şartların oluşturulmasını istedi.