Yalova’da içerdiği özellikleriyle şifa deposu olarak bilinen aronya üretimi, İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün desteğiyle giderek artıyor.
Türkiye’deki kivinin yüzde 50’sini üreten Yalova, 2016 yılında ekimine başlanan ve içerdiği antioksidan özellikleriyle bilinen aronyada da merkez konumuna geliyor.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü projeleriyle çok sayıda bahçenin kurulduğu Yalova’da, çiftçiler de üretimden aldıkları verimden ve meyveye talepten memmun.
Meyvenin kilosunu 85 liradan satarak önemli bir gelir elde eden Yalovalı aronya üreticileri, Türkiye’nin farklı yerlerinden gelen talepleri karşılamak için çaba gösteriyor.
Aronya ile ilgili yapılan çalışmalar hakkında gazetecilere açıklamada bulunan İl Tarım ve Orman Müdürü Suat Parıldar, meyvenin üretim denemelerinin ilk olarak 2012 yılında Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünde başladığını ifade etti. Enstitünün 2016 yılına kadar gerçekleştirdiği çalışmalarla 2 çeşit aronyanın adaptasyonu ve tescilinin yapıldığını hatırlatan Parıldar, aynı yıl müdürlük olarak aronyanın yaygınlaştırılması çalışmalarına başladıklarını söyledi.
Parıldar, “Bu kapsamda her yıl aronya bahçeleri tesis ettik. Bu tesis ettiğimiz bahçelerin bir bölümü de Güneyköy’de yer aldı. Şu an itibariyle 61 üreticimizle aronya üretimi gerçekleştiriyoruz ve bu seneki projelerimizde 130 dekar alana ulaştık.” diye konuştu.
Aronya, çileğin 30 katı antioksidan içeriyor
Aronyanın Türkiye’de yeni bir ürün olduğunu ve özellikleriyle sağlık açısından değerli olduğunu belirten Parıldar, şöyle dedi: “Aronya özellikle pandemi dönemiyle beraber çok hızlı bir şekilde tanınır bir ürün haline geldi. Antioksidan özelliği çok yüksek bir ürün. 100 gram çilekte yaklaşık 30 miligram antioksidan varken, 100 gram aronyada 800 miligramları geçiyor. Yani 30 katı bir antioksidan özelliği var. Bir kere koruyucu özelliği çok yüksek. Vücut direncini artırıyor, bağışıklık sistemini geliştiriyor, hücre yenilemesine katkıda bulunuyor ve düzensiz hücrelerin de düzenli hücrelere saldırısını azaltıyor. Tıbbi ve aromatik bitki konusunda da çalışabileceğimiz bir ürün.”
“Yalova’yı bir aronya bahçesi havzası yapmaya çalışıyoruz”
Bakanlığın verdiği desteklerle kümelenme modellerini de çalıştıklarına vurgu yapan Parıldar, yerelden alınan desteklerle de yeni bahçeler tesis ettiklerini belirtti.
Sadece 2020 yılında 60 dekar büyüklüğünde yeni bahçeler kurduklarına dikkati çeken Parıldar, “Önümüzdeki yıl da hedefimiz yaklaşık 100 dekar aronya bahçesi tesis etmek. Yalova’yı bir aronya bahçesi havzası yapmaya çalışıyoruz. Aynı zamanda da Yalova aronyası olarak da coğrafi işaret başvurumuz var. Aronyayı hem yaş hem de kurutulmuş meyve olarak tüketebiliyorsunuz. Aynı zamanda suyunu çıkararak meyve suyu, kalan posasını kurutarak aronya unu olarak diğer ürünlere katkı sunabiliyor, aronya çayı da yapabiliyorsunuz. Bu sene denemelerini yaptığımız aronya dondurması ve aronyalı yoğurt çalışmalarını yapabiliyorsunuz. Çok kıymetli bir ürün.” dedi.
“24 ayar kivimizin yanında 22 ayar aronyamız olacak”
Ülkede üretiminin artmasıyla aronyanın özellikle sonbahar ve kış dönemlerinde bağışıklığı arttırması için kullanılabileceğini söyleyen Parıldar, “Fiyatı ve arz talep dengesi yeni oturan bir ürün. Bu seneki fiyat dalgalanması bizi yanıltmasın. Yeterince ürün arz edilemediği için fiyatı biraz yüksek. Birim alanında elde edilecek gelir anlamında baktığımız zaman Yalova’mızda 24 ayar kivimizin yanında 22 ayar aronyamız olacak inşallah.” diye konuştu.
Normal aronya üretiminin yanında geçen yıl 17 dekar alanda organik aronya yetiştirdiklerini de aktaran Parıldar, bu yıl organik aronya üretimini 40 dekara çıkardıklarını söyledi.
Atıl araziyi aronya bahçesine dönüştürdüler
Aronya projelerinin uygulandığı köylerden Güneyköy’de de çiftçiler üretimden memnun.
Köy Muhtarı Hacı Murat Erhan, köy tüzel kişiliğine ait 6 dönüm araziyi proje kapsamında aronya bahçesine dönüştürdüklerini belirterek, şu ifadeleri kullandı: “İlk etapta bizim planladığımız atıl durumdaki 6 dönüm araziyi aronya bahçesine çevirmekti. Köyümüzdeki bazı vatandaşların da aronya bahçesine yönelmesi var. Subaşı Beldesi kivi üretiminde nasıl ön plana çıktıysa, biz de Güneyköy’ümüzü aronya üretiminde ön plana çıkarmak istiyoruz. Yalova’daki kooperatif kilosunu 35 liradan aldı ama normal piyasası 70 ile 100 lira arasında. Bizim projemiz üçüncü yılında 160 bin lira gelir elde edebilecek. Bizim amacımız zaten atıl durumdaki arazileri değerlendirmek, tarıma kazandırmaktı.”
Güneyköy’de önceki yıllarda aronya bahçeleri oluşturan çiftçiler, elde ettikleri gelir ve ürüne olan talepten memnun olduklarını belirtti.
