Japonların altı asırlık ağaç işleme sanatı kumikodan Türkiye’ye taşıdı
Balıkesir’in Edremit ilçesinde yaşayan ahşap ustası Erol Başsay, ana vatanı olan Japonya’da sürgülü kapı, bölme, travers ve diğer iç tesisat ile süslemelerde kullanılan “kumiko” sanatından eserler üretiyor.
Japonya’da 1400’lü yıllarda İmparator Nikko’nun yaptırdığı Toshogu mabedinin inşasında ahşap kullanılarak yapılan süslemeler ile ortaya çıkan kumiko, günümüzde bu ülkede halen yaşlı ustalar tarafından icra ediliyor.
Ağaç işleme sanatı olarak tanımlanan kumiko eserlerin yapımında çivi ve yapıştırıcı kullanılmıyor.
İnce ince kesilen orta sertlikteki ağaç parçalarının birbirine geçirilmesi yöntemiyle ortaya çıkan bu sanatla masa, sehpa, abajur, ahşap bölme gibi eşyalar ayrı bir ustalıkla yapılıyor.
Daha önce 18 yıl basketbol kulüplerinde altyapı antrenörlüğü yapan Erol Başsay, 2014’te merak sardığı kumiko ile 4 senedir profesyonel olarak ilgileniyor.
“Aklınıza gelebilecek her alanda kullanılıyor”
Erol Başsay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 5 yıl önce Edremit’e yerleşmesinin ardından el sanatlarına merak sardığını söyledi.
“Ne yapabilirim?” diye internette yaptığı araştırmalar sırasında Japon ağaç işleme sanatı kumiko hakkında bilgi sahibi olduğunu belirten Başsay, “Bu iş için Japonya’dan çeşitli aletler getirttim ve çalışmaya başladım. Bugüne kadar birçok çalışmam oldu. İçlerinde ilginç olan, bir toplantı masası ve bir de yaptığım sehpa var. Bunların dışında abajurlar var. Paravan olarak yapılıyor, sürgülü kapılarda, kapı, pencere, nihale, bardak altlığı oluyor. Aklınıza gelebilecek her alanda kullanılıyor.” dedi.
Kumikonun ortaya çıkışı hakkında bilgi veren Başsay, 1400’lü yıllarda Toshogu mabedinin yapımı sırasında Japonya’nın dört bir yanından çok sayıda zanaatkarın bilgeliklerini paylaştığını aktardı.
Ustalardan birinin ahşap işlemeler yaparak bu yöntemi geliştirdiğini dile getiren Başsay, “Bunun içinde geometrik şekiller ve çiçek desenleri bulunuyor. Sonrasında yayılmış ve halen yapılıyor. Japonya’da bunu çok yaşlı ustalar, 70-75 yaşındaki ustalar yapıyor. Türkiye’de de benim dışımda yapana rastlamadım. Bildiğim kadarıyla sadece ben yapıyorum.” diye konuştu.
Edremit Ayşe Sıdıka Erke Etnografya Müzesi’nde eserlerini sergileyen Başsay’ın 12 metrekarelik atölyesinde yaptığı eşyaların fiyatları, kullanılan ağacın kalitesi ve türüne göre 800 liradan başlayıp 20 bin liraya kadar çıkıyor.
